την περίοδο αυτή υπομένω μια πολύ δύσκολη θητεία. μου είναι αδύνατο να συγκεντρωθώ, αδύνατο να παράγω, αδύνατο να είμαι δημιουργική. φιλοξενώ λοιπόν το κείμενο του αγαπημένου συνεργάτη και φίλου Γιώργου Μποτονάκη, χωρίς τη στήριξη του οποίου και μερικών ακόμα (ξέρετε εσείς ποιοί είστε, ας μην αρχίσουμε να αλληλοσυγχαιρόμαστε και εμείς) θα ήμουν σαν ένα από εκείνα τα κουρδιστά ρομποτάκια που ένα παιδί που έπαιξε και τα βαρέθηκε απέμειναν με το πρόσωπο στον τοίχο-κουρντισμένα καλά-καλά, αλλά χωρίς χώρο να προχωρήσουν! γιατί είναι οι φίλοι λοιπόν? για να μας ξελασπώνουν!
ΚΡΕΟΠΩΛΕΙΟΝ Η ΕΛΛΑΣ
Ακούσαμε προ ημερών αυτήν την απίστευτη είδηση και, καθώς η μνήμη μας πήγε ξαφνικά στο πρόσφατο παρελθόν, καταθέτουμε ένα σύντομο σχόλιο:
Ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ, ο κ. Καρατζαφέρης, είπε προ ημερών στη Βουλή: «Εμείς είμαστε το κρεοπωλείο, που τροφοδοτεί με κρέας τη Ν. Δημοκρατία». Σε πρώτο άκουσμα ο λόγος αυτός δημιουργεί έκπληξη, ωστόσο, μετά καταλαβαίνει κανείς ότι είναι μεταφορικός λόγος. Με την εικόνα του κρεοπωλείου και του κρέατος ήθελε προφανώς να τονίσει ότι το κόμμα του τροφοδοτεί τη Ν. Δημοκρατία με ψήφους. Ότι, δηλαδή, οι ψήφοι είναι το κρέας. Το ακούσαμε σε μια χιουμοριστική εκπομπή σε σταθμό πολιτικού σχολιασμού και μετά από επικοινωνία με τον δημοσιογράφο ξανακούστηκε το ίδιο το ηχητικό απόσπασμα από τη βουλή.
Αυτός ο λόγος λοιπόν μας φέρνει στο νου το λόγο ενός άλλου δημόσιου άντρα, ο οποίος μέσα από το ένδυμα του αρχιεπισκόπου είχε πει τότε μιλώντας και νουθετώντας τα παιδάκια: ¨Δεν πρέπει να είστε μαλακοί σαν τον κιμά, που τον ζυμώνουμε με τα χέρια μας και τον κάνουμε μπιφτέκια και τα τρώμε».
Οι ‘εκλεκτικές συγγένειες’ είναι ολοφάνερες. Και στις δύο περιπτώσεις η εικόνα του κρέατος, είτε κρεμασμένου στο κρεοπωλείο, είτε αλεσμένου στη μηχανή του κιμά, χρησιμοποιείται εδώ για να υποδηλώσει ανθρώπους και συμπεριφορές. Αν αναλογισθούμε τη λειτουργία της μεταφοράς σαν νοητικού γεγονότος μέσα στη σκέψη του ανθρώπου, ο οποίος την εκφέρει, αναπόφευκτα θα αναφερθούμε στις νοητικές αναπαραστάσεις, οι οποίες είναι σε ετοιμότητα μέσα στη σκέψη του. Αυτή η ετοιμότητα ‘οργανώνεται’ εκείνη τη στιγμή για να συνδεθούν αυτές οι αναπαραστάσεις με την έννοια, που ο ομιλών επιχειρεί να εικονίσει.
Κάθε μεταφορά δίνει μια νέα διάσταση και μια νέα έννοια σ’ αυτό που προϋπάρχει. Το ‘μην είστε σαν τον κιμά’ δίνει την ποιότητα και τις ιδιότητες του κιμά, σ’ αυτό που πάει να εικονοποιήσει, δηλαδή στα παιδιά. Δηλαδή λέγοντας ‘είστε’ αναφέρεται στα ίδια τα παιδιά και το ‘σαν τον κιμά’ είναι μια δεύτερη εικόνα-έννοια η οποία συνδέεται με την πρώτη και έτσι δημιουργείται μια νέα εικόνα-έννοια ‘παιδιά-κιμας’. Και το ‘κρεοπωλείο και το κρέας’, προσδίνει την ποιότητα και τις ιδιότητες του κρέατος—από ένα σφαγμένο ζώο, που κόβεται, ψήνεται και τρώγεται— στους ίδιους τους ανθρώπους των κομμάτων. Έτσι λοιπόν έννοια η ‘παιδί’ και η έννοια ‘κιμάς’ δημιουργεί μια νέα εικόνα-έννοια, που είναι η σύνθεση αυτών των δύο. Το ίδιο και για τις δύο έννοιες ‘βουλευτής’ και ‘κρέας’ δημιουργεί μια νέα έννοια σύνδεση των δύο προηγουμένων. Η εικόνα-ιδέα ‘κομματιάζεται ένα σώμα, τρώγεται και ταυτίζεται με ανθρώπους’ είναι παρούσα.
Είναι προφανές ότι σε μια μεταφορά χρησιμοποιούνται οι εικόνες εκείνες που είναι πιο κοντά στην ‘επιθυμία’ του ομιλούντος, στις συναισθηματικές του επενδύσεις και μέσα στη γενικότερη κοσμοαντίληψή του, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τον καθέναν, ψυχολογικά, αξιολογικά και πολιτικά. Πχ. δεν είπε μη ‘γίνετε σαν την πλαστελίνη ή σαν τον πηλό’, εικόνες συμπαθείς και οικείες για τα παιδιά. Αντί γι’ αυτό και οι δύο χρησιμοποίησαν ανθρωποφαγικής έμπνευσης εικόνες. Και το επιχείρημα του χιούμορ δεν επαρκεί για να αθωώσει την υποκείμενη βαρβαρότητα, γιατί η μεν πρώτη μεταφορά εκφέρεται από στόματος αρχιεπισκόπου και απευθύνεται στα μικρά παιδιά, η δε άλλο μιλά για τις πολιτικές σχέσεις και μάλιστα στο ανώτατο πολιτικό όργανο, τη Βουλή.
Αυτό το μικρό κείμενο θα είχε ίσως μόνο επιστημονικό ενδιαφέρον αν δεν έθετε το εξής ερώτημα: Υπάρχει άραγε κάποια σχέση ανάμεσα στην ομοιότητα των υποκείμενων αναπαραστάσεων των δύο δημόσιων ανδρών και στην ομοιότητα των υποκείμενων πολιτικών τους απόψεων;
------------------------------
Δεν κρίνουμε ούτε τον θεσμό του αρχιεπισκόπου, ούτε καν τους ανθρώπους, νεκρούς ή ζωντανούς. Σχολιάζουμε το λόγο τους και το πιθανό ψυχικό και νοητικό τους υπόστρωμα.
Γιώργος Μποτονάκης
___________________
o Γιώργος Μποτονάκης είναι ψυχίατρος και συγγραφέας. περισσότερα κείμενά του μπορείτε να βρείτε στο βλογ του http://psychokoinonika.wordpress.com
Ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ, ο κ. Καρατζαφέρης, είπε προ ημερών στη Βουλή: «Εμείς είμαστε το κρεοπωλείο, που τροφοδοτεί με κρέας τη Ν. Δημοκρατία». Σε πρώτο άκουσμα ο λόγος αυτός δημιουργεί έκπληξη, ωστόσο, μετά καταλαβαίνει κανείς ότι είναι μεταφορικός λόγος. Με την εικόνα του κρεοπωλείου και του κρέατος ήθελε προφανώς να τονίσει ότι το κόμμα του τροφοδοτεί τη Ν. Δημοκρατία με ψήφους. Ότι, δηλαδή, οι ψήφοι είναι το κρέας. Το ακούσαμε σε μια χιουμοριστική εκπομπή σε σταθμό πολιτικού σχολιασμού και μετά από επικοινωνία με τον δημοσιογράφο ξανακούστηκε το ίδιο το ηχητικό απόσπασμα από τη βουλή.
Αυτός ο λόγος λοιπόν μας φέρνει στο νου το λόγο ενός άλλου δημόσιου άντρα, ο οποίος μέσα από το ένδυμα του αρχιεπισκόπου είχε πει τότε μιλώντας και νουθετώντας τα παιδάκια: ¨Δεν πρέπει να είστε μαλακοί σαν τον κιμά, που τον ζυμώνουμε με τα χέρια μας και τον κάνουμε μπιφτέκια και τα τρώμε».
Οι ‘εκλεκτικές συγγένειες’ είναι ολοφάνερες. Και στις δύο περιπτώσεις η εικόνα του κρέατος, είτε κρεμασμένου στο κρεοπωλείο, είτε αλεσμένου στη μηχανή του κιμά, χρησιμοποιείται εδώ για να υποδηλώσει ανθρώπους και συμπεριφορές. Αν αναλογισθούμε τη λειτουργία της μεταφοράς σαν νοητικού γεγονότος μέσα στη σκέψη του ανθρώπου, ο οποίος την εκφέρει, αναπόφευκτα θα αναφερθούμε στις νοητικές αναπαραστάσεις, οι οποίες είναι σε ετοιμότητα μέσα στη σκέψη του. Αυτή η ετοιμότητα ‘οργανώνεται’ εκείνη τη στιγμή για να συνδεθούν αυτές οι αναπαραστάσεις με την έννοια, που ο ομιλών επιχειρεί να εικονίσει.
Κάθε μεταφορά δίνει μια νέα διάσταση και μια νέα έννοια σ’ αυτό που προϋπάρχει. Το ‘μην είστε σαν τον κιμά’ δίνει την ποιότητα και τις ιδιότητες του κιμά, σ’ αυτό που πάει να εικονοποιήσει, δηλαδή στα παιδιά. Δηλαδή λέγοντας ‘είστε’ αναφέρεται στα ίδια τα παιδιά και το ‘σαν τον κιμά’ είναι μια δεύτερη εικόνα-έννοια η οποία συνδέεται με την πρώτη και έτσι δημιουργείται μια νέα εικόνα-έννοια ‘παιδιά-κιμας’. Και το ‘κρεοπωλείο και το κρέας’, προσδίνει την ποιότητα και τις ιδιότητες του κρέατος—από ένα σφαγμένο ζώο, που κόβεται, ψήνεται και τρώγεται— στους ίδιους τους ανθρώπους των κομμάτων. Έτσι λοιπόν έννοια η ‘παιδί’ και η έννοια ‘κιμάς’ δημιουργεί μια νέα εικόνα-έννοια, που είναι η σύνθεση αυτών των δύο. Το ίδιο και για τις δύο έννοιες ‘βουλευτής’ και ‘κρέας’ δημιουργεί μια νέα έννοια σύνδεση των δύο προηγουμένων. Η εικόνα-ιδέα ‘κομματιάζεται ένα σώμα, τρώγεται και ταυτίζεται με ανθρώπους’ είναι παρούσα.
Είναι προφανές ότι σε μια μεταφορά χρησιμοποιούνται οι εικόνες εκείνες που είναι πιο κοντά στην ‘επιθυμία’ του ομιλούντος, στις συναισθηματικές του επενδύσεις και μέσα στη γενικότερη κοσμοαντίληψή του, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τον καθέναν, ψυχολογικά, αξιολογικά και πολιτικά. Πχ. δεν είπε μη ‘γίνετε σαν την πλαστελίνη ή σαν τον πηλό’, εικόνες συμπαθείς και οικείες για τα παιδιά. Αντί γι’ αυτό και οι δύο χρησιμοποίησαν ανθρωποφαγικής έμπνευσης εικόνες. Και το επιχείρημα του χιούμορ δεν επαρκεί για να αθωώσει την υποκείμενη βαρβαρότητα, γιατί η μεν πρώτη μεταφορά εκφέρεται από στόματος αρχιεπισκόπου και απευθύνεται στα μικρά παιδιά, η δε άλλο μιλά για τις πολιτικές σχέσεις και μάλιστα στο ανώτατο πολιτικό όργανο, τη Βουλή.
Αυτό το μικρό κείμενο θα είχε ίσως μόνο επιστημονικό ενδιαφέρον αν δεν έθετε το εξής ερώτημα: Υπάρχει άραγε κάποια σχέση ανάμεσα στην ομοιότητα των υποκείμενων αναπαραστάσεων των δύο δημόσιων ανδρών και στην ομοιότητα των υποκείμενων πολιτικών τους απόψεων;
------------------------------
Δεν κρίνουμε ούτε τον θεσμό του αρχιεπισκόπου, ούτε καν τους ανθρώπους, νεκρούς ή ζωντανούς. Σχολιάζουμε το λόγο τους και το πιθανό ψυχικό και νοητικό τους υπόστρωμα.
Γιώργος Μποτονάκης
___________________
o Γιώργος Μποτονάκης είναι ψυχίατρος και συγγραφέας. περισσότερα κείμενά του μπορείτε να βρείτε στο βλογ του http://psychokoinonika.wordpress.com
2 σχόλια:
Καλησπερα Κokalina μου
Koυραγιο ευχομαι...
Πολυ μου αρεσε η αναλυση του Γιώργου Μποτονάκη. Καποια πραγματα πρεπει να λεγονται οπως ειναι και στη πραγματικη τους διασταση! Ο κοσμος, ομως, δυστυχως δεν φαινεται να θελει να δει τη πραγματικοτητα......
ευχαριστώ Elva μου.
ναι, ο Γιώργος δε συνηθίζει να κρύβεται πίσω από το δάκτυλό του.
Α! ευχαριστώ και για την υπογραφή...
Δημοσίευση σχολίου